Oct 27, 2018 0:47 Напишано од: Администратор -

Европска бајка наместо мелем на раната

Кабинетското проектирање на референдумската кампања со нагласени акценти на европскиот сон на сметака на домашното јаве, не го допре пулст на граѓаните. Наместо да ги мотивира за излегување, референдумската пропаганда со нагласени маркетиншки манири, ги стимулираше да си останат дома.

Пишува: Зоран Иванов

Медиумската кампања како фактор за референдумската излезност

Од аспект на излезност, референдумот не беше успешен. Никогаш досега, кога имало државно организирање на било каково народно изјаснување, повеќе граѓани не останале дома. Секако, ова и поради неговиот немотивирачки карактер од аспект на незадолжителноста и институционалната необврзност за референдумскиот резултат. Но успешноста или неуспешноста може и треба да се третира и во согласност со партиските убедувања или со општата политичката коњуктурност како што впрочем и се случува судејќи по мноштвото аналитички реакции на темата референдум.

Во бројните анализи за причините и за последиците на референдумскиот резултат, кампањата како еден од важните мотивирачки фактори за анимација на јавноста и еден од клучните поттикнувачки елементи за покренување излезност, од страна на аналитичката јавност, остана недопрена. А една од силните причини за малата излезност беше токму и кампањата.

Граѓаните не им поверуваа на медиумскиуте пораки. Не им поверуваа на бројните тв спотови со ведрите насмеани лица на младите артисти, на јавните личности и на партиските функционери. Покрај опзициските антиреферендумски активности и ефектите од повикувачите на бојкотот, излегува дека обемната, интензивна и скапа медиумска кампања не ги даде ефектите на планерите. Напротив, напати беше контрапродуктивна и мотивирачки одбивна. Во делови и нагласено партизирана како дополнителна демотивација и за политички неутралните.

Каде ПР мајсторите си ја згрешија работата?

Со два збора, во старт и во корен. Очигледно беше дека обемот, поентите, дизајнот, содржините на пораките, не само што не допреа, туку на триесети септември мнозинство од луѓето, покрај другите фактори, дома ги задржа и кампањата. Таа не ги поттикна да излезат на изјаснување. Јавноста не им поверуваа на содржините на паролите за „светлата иднина“. Притоа, додека европските постулати беа основата на кампањските поенти, ниту збор, ниту спот за Преспанскиот договор. Ниту збор ниту спот за компромисниот договор со јужниот сосед. Ниту збор, ниту спот, ниту допир до чувствителните елементи од неговата содржина. Токму поради игнорирањето на емотивните точки во договорот, а наспроти опозициските партиски пораки, граѓаните го кренаа гардот. Во кампањата препознаа обид за манипулација, чувство дека им се фрла прав в очи, дека со договорт сепак нешто крупно се прикрива.

Граѓаните ги знаат европските вредности. Познат им е трнливиот пат до нив. Многу им е познато дека на тој пат се катадневните и долгогодишни домашни задачи со одрекувања од многу навики. Пат со макотрпно создавање нови институционални и индивидуални вредности, со напорни реформски предизвици и со напушатање на многу домашни традиционалности.

Луѓето не го знаеја и не го знаат договорот. Статистика од анкетите обелодени минорен процент граѓани кои навлегле во неговата содржината и особено во неговата суштина. И покрај тој факт, во кампањата изостана едукативниот, објаснувачки пристап. Не беше ставен акцент врз компромисот, немаше толкувања за раздразливите компоненти, изостана потенцирањето на двостраните отстапки, се премолчуваа најемотивните и најболните точки кои ги допираат историските теми. Од тие причини кампањата доби дури и призвук на лага. Наместо со афирмирање на самиот термин и на самата суштина наречена „компромис“, таа продаваше магловита иднина во стилот на лениновиот постреволуционерен комунизам. Наместо со сегашната македонска траума, кампањата се занимаваше со далечни европски хоризонти. Таа не понуд лек за болката испровоцирана од чувството од губење на идентитетски белези. Таквиот простап на кампањските продукти предизвикаа референдумски отпор.

Креаторите на платената медиумската кампања, очигледно не собрале автентични материјали. Не го помирисале мигот на општествениот амбиент. Не излегле меѓу луѓето да ги слушнат и особено да ги почувствуваат нивните реакции на улица, на пазар, во маркет, на училиште, во болница, во Сарај и Драчево, во Берово и Гостивар, во Прилеп и Липково, во Велес и Виница.

Од другастрана, противниците на референдумот пропагандно беа поуспешни. Тие, без да навлегуваат во содржинските елементи, постојано галамеа за штетност од договорот. За загрозени идентитетски елементи, за национално предавство, за недозволиви попуштања, за историски пораз, за редефинирање на националното минатото, за бришење на историјата.

Стратезите ја промашија стратегијата. Кабинетското проектирање на медиумската кампања со нагласени акценти на европската иднина на сметака на домашнаото секојдневие, немаше речиси ништо заедничко со тие за кои беше наменета. Луѓето не го прифатија таквото обраќање. Таа за нив не беше искрена. Им беше контрапродуктивна, дури и одбивна. Беше без чувство за националните чувства, за емотивната повреденост на македонските граѓани, особено на Македонците. Беше кампања на флуидни вредности наспроти реалните емотивни шокови што ги предизвика неминовниот компромис во за нив мистичниот меѓудржавен договор.

Ваквиот тип маркетинг им ја потцени гордоста и им го разбуди инаетот. Нагласените акценти врз европскиот сон на сметка на домашното јаве, не го допре пулст на граѓаните. Наместо мелем на раната, кампањата им нудеше бајки. Наместо да ги мотивира да излезат, референдумската пропаганда со доминантно нагласени маркетиншки манири и со пренагласена интензивност, постигна спортивен ефект. Стимулираше луѓето да си останат дома.

Па, согласно резултатите од референдумската излезнос, би било добро ПР креаторите да си размислат за друга професија.

*Текстот е напишан исклучиво за Инбокс7. За секое реобјавување треба да се добие согласност од страна на редакцијата. Инбокс7 не секогаш се согласува со ставовите и видувањата на авторите во рубриката за дебата.