Околу 98 отсто од Европејците дишат многу штетен загаден воздух што е поврзан со 400.000 смртни случаи годишно. Европа се соочува со „сериозна јавно здравствена криза“, при што речиси сите ширум континентот живеат во области со опасни нивоа на загадување на воздухот, покажа истражувањето на „Гардијан“, пренесе Инбокс7.
Анализата на податоците собрани со помош на најновата методологија која вклучува детални сателитски снимки и мерења од повеќе од 1.400 копнени станици за мониторинг откри страшна слика за загадениот воздух, при што 98% од луѓето живеат во загадени области со многу штетни фини честички кои го надминуваат светското здравје.
Речиси две третини живеат во области каде квалитетот на воздухот е повеќе од двојно повеќе од упатствата на СЗО.
Најзагадена земја во Европа е Северна Македонија. Речиси две третини од луѓето ширум земјата живеат во области со загаденост повеќе од четири пати повеќе од упатствата на СЗО, додека четири области се покажаа со загаденост на воздухот речиси шест пати повеќе од дозволените бројки, вклучувајќи го и главниот град Скопје.
Источна Европа е значително позагадена од Западна Европа, освен Италија, каде што повеќе од една третина од оние што живеат во долината По и околните области на северот на земјата дишат воздух што е четири пати поголем од бројката на СЗО.
Гардијан соработуваше со експерти за загадување за да изработи интерактивна мапа која ги открива најпогодените области на континентот. Мерењата се однесуваат на ПМ2,5, кои се мали честички во воздухот произведени главно со согорување на фосилни горива, од кои некои можат да поминат низ белите дробови и директно во крвотокот, зафаќајќи го речиси секој орган во телото.
Тековните упатства на СЗО наведуваат дека годишните просечни концентрации на PM2,5 не треба да надминуваат 5 микрограми на кубен метар (µg/m 3). Новата анализа покажа дека само 2% од населението во Европа живее во области во оваа граница. Експертите велат дека загадувањето со ПМ2.5 предизвикува околу 400.000 смртни случаи годишно низ целиот континент.
„Ова е сериозна јавно-здравствена криза“, рече Роел Вермеулен, професор по еколошка епидемиологија на Универзитетот во Утрехт, кој го предводеше тимот на истражувачи ширум континентот што ги собираше податоците. „Она што го гледаме сосема јасно е дека речиси сите во Европа дишат нездрав воздух”.
Податоците покажуваат и:
- Речиси сите жители во седум земји во Источна Европа, Србија, Романија, Албанија, Северна Македонија, Полска, Словачка и Унгарија имаат двојно повеќе загадување од дозволеното од СЗО.
- Повеќе од половина од населението во Северна Македонија и Србија живее со четири пати повеќе од дозволената бројка од СЗО.
- Во Германија, три четвртини од населението живее на двапати повеќе загадување од упатствата на СЗО. Во Шпанија оваа бројка е 49%, а во Франција е 37%.
- Во ОК, три четвртини од населението живеат во области каде изложеноста е меѓу еден и два пати повеќе од упатствата на СЗО, со речиси една четвртина над неа.
- Речиси 30 милиони Европејци живеат во области со ниски концентрации на честички кои се најмалку четири пати повисоки од упатствата на СЗО.
- Спротивно на тоа, во Шведска, не постои област каде што PM2.5 достигнува повеќе од двојно повеќе од бројката на СЗО, а некои области во северна Шкотска се меѓу ретките во цела Европа што паѓаат под него.
Експертите велат дека треба да се преземат итни мерки. Тие укажуваат на се поголем број докази кои покажуваат дека загадувањето на воздухот влијае на речиси секој орган во телото и е поврзано со широк спектар на здравствени проблеми од срцеви и белодробни заболувања до рак и дијабетес, депресија и ментални болести до ниски на исток.
„Најтешко погодени се и земјите со најниски просечни примања, со некои забележителни исклучоци – ова го илустрира обемот на еколошката неправда што ја доживуваме во ЕУ. Чистењето на воздухот, особено во Источна Европа, е итно потребно за да се обезбедат еднакви можности за здрав живот низ Европа“, пишува The Guardian.
Податоците беа собрани од академици од Универзитетот во Утрехт во Холандија и Швајцарскиот институт за тропско и јавно здравје како дел од проектот Expanse финансиран од ЕУ.