Граѓанската иницијатива „Кој е следен“ побара одговорност за трагедијата во Кочани, како и за несреќите со „Беса транс“, „Дурмо турс“ и пожарот во модуларната болница во Тетово. Организаторите нагласија дека не бараат политичка, туку институционална поддршка.
Иницијативата побара објавување на целокупната документација за работењето на дискотеката „Пулс“ во изминатите 13 години, каде во пожар загинаа 59 лица, а околу 200 беа повредени. Протестот се одржа пред Собранието, во знак на незадоволство од одлуката на пратениците да паузираат со работата две недели.
Граѓаните започнаа со едноминутно молчење во чест на жртвите. Од „Кој е следен“ изразија сомнеж дека правдата ќе биде задоволена и побараа транспарентност во работата на институциите, вклучувајќи го Државниот пазарен инспекторат, Министерството за економија, МВР и општината Кочани.
„Ова барање е во рамки на законите и институциите треба да одговорат зошто, ако воопшто, овие документи не смеат да бидат објавени“, изјави Борјан Ефтимов од иницијативата. Тој додаде дека е потребна и морална одговорност од здруженијата на угостители, кои, според него, мора да работат проактивно во информирањето на своите членови за законските обврски.
Покрај „Пулс“, иницијативата побара одговорност и за други трагедии. Во ноември 2021 година, автобус на „Беса транс“ се запали на автопатот „Струма“ во Бугарија, при што загинаа 45 лица. Во февруари 2019 година, автобус на „Дурмо турс“ излета од патот, при што загинаа 16 луѓе, а над 30 беа повредени. Во модуларната болница во Тетово, во септември 2021 година, во пожар загинаа 14 пациенти. Според иницијативата, институциите не обезбедиле правда за овие случаи.
Игор Антов од „Кој е следен“ предложи создавање на е-инспекторат, преку кој граѓаните би имале увид во безбедноста на јавните објекти и ефикасноста на инспекциските служби. „Тешко е да се замисли дека инспекторатите ќе продолжат да работат како досега. Поголемата транспарентност е клуч за враќање на довербата“, изјави Антов.
Иницијативата постави и барања за подобрување на урбанистичкото планирање и квалитетот на живот во градовите, вклучувајќи зони без автомобили, безбедни улици за пешаци и железнички јавен превоз. „Потребно е заедничко тело составено од експерти и активисти за следење на имплементацијата на овие мерки“, изјави Анастасија Митревска од иницијативата.
Во пресрет на собирот, од „Кој е следен“ порачаа дека немаат врска со ниту една политичка партија, обвинувајќи ги за нефункционалноста на системот. Движењето настана по прегазувањето на студентката Фросина Кулакова во февруари. По трагедијата, иницијативата организираше повеќе протестни маршеви барајќи реформи во правосудството и институционална одговорност.
Семејството на Кулакова на 28 март се дистанцираше од иницијативата, тврдејќи дека нивната болка се злоупотребува за политички цели. На тоа, „Кој е следен“ одговори дека остануваат независни и дека нивниот повик е за системски промени.
Премиерот Христијан Мицкоски изјави дека има разбирање за протестите, но ги осуди, како што рече, обидите за политичка злоупотреба на трагедиите. Тој истакна дека владата работи на реформи и дека ќе продолжи да се бори против криминалните структури.
Со транспаренти „Собранието заседава – ве молиме за галама“, организаторите поставија столчиња пред законодавниот дом во знак на протест против неактивноста на пратениците. Беше побарано воведување на е-инспекторат, телефонска линија за пријавување нерегуларности и подобрување на инфраструктурата и јавниот превоз.
На крајот од собирот, иницијативата порача дека останува независен граѓански глас, кој ќе продолжи да бара правда и отчетност од институциите.