Бугарија инсистира Северна Македонија целосно да го почитува Договорот за пријателство, добрососедство и соработка од 2017 година, изјави поранешниот премиер и лидер на партијата ГЕРБ, Бојко Борисов, во бугарскиот парламент, во услови на обновени дебати за напредокот на Скопје кон членство во Европската унија, јавуваат бугарски медиуми.
„Имаме договор, познат и како францускиот предлог, и инсистираме сите страни да го почитуваат“, изјави Борисов.
„Секои провокации не се во ничиј интерес“, додаде тој.
Борисов потенцираше дека договорот останува клучен документ за билатералните односи и за современата историја на регионот. Тој рече дека разговарал за темата со претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта, со лидерот на Европската народна партија, Манфред Вебер, како и со други колеги од ЕПП.
Како провокации, Борисов ги наведе неодамнешните инциденти како палење на културни клубови и одложувањето на Северна Македонија да ја измени Уставот со вклучување на Бугарите како признато малцинство. „Во исто време имаме издадено над 100.000 пасоши на граѓани од Северна Македонија“, додаде тој.
Ден претходно, премиерот на Северна Македонија, Христијан Мицкоски, изјави дека владата нема да направи нови чекори кон уставни измени поврзани со ЕУ интеграцијата, освен ако Бугарија не вклучи етнички Македонци во својот Национален комитет за малцинства.
„Сè додека нема Македонец во бугарскиот комитет за малцинства, нема да се поместиме ниту еден милиметар од нашата позиција“, рече Мицкоски пред парламентот за време на сесија за прашања и одговори.
Тој ги повика опозициските партии да се приклучат на владините напори за лобирање кај европратениците за поддршка на претстојниот извештај на Европскиот парламент кој го потврдува македонскиот идентитет и јазик како посебни и историски континуирани.
Мицкоски рече дека обврската за уставни измени потекнува од прифаќањето на францускиот предлог од претходната влада, но оти сегашната изготвува стратегија за напредок без нови отстапки.
„Ако гледаме државнички, мора да се прашаме: што добиваме? Особено кога шефот на бугарската дипломатија вели дека ова е само почетокот на барањата“, рече Мицкоски.
Тој нагласи дека бугарскиот комитет вклучува претставници на Ромите, Турците и Ерменците, но не и на Македонците, и покрај 14 добиени пресуди во Европскиот суд за човекови права. „Додека сум премиер, нема да отстапам ни милиметар сè додека не видам Македонец во тој комитет“, додаде тој.
Според Мицкоски, првиот тест за ставот на Бугарија ќе биде претстојниот документ за малцински права, подготвен од македонското Министерство за надворешни работи. „Ќе видиме како ќе реагира нашиот источен сосед“, рече тој.
Тој се осврна и на извештајот пред Европскиот парламент кој ја потенцира историската континуитетност на македонскиот идентитет и јазик, независно од границите на денешната држава.
„Клучно е – Македонците постојат насекаде низ светот. Според информациите и предложените амандмани, не сум оптимист во однос на бугарските европратеници. Нивните ставови се како од средниот век“, рече Мицкоски.
Тој додаде дека извештајот недвосмислено потврдува дека „имаме посебен македонски идентитет кој постои со векови, не само по 1945 година, и македонски јазик како засебен.“ Извештајот, кој треба да се гласа во јули, би можел да биде првпат Европскиот парламент формално да ги признае овие елементи.