Продорот на стартапот ги побива застарените предрасуди за двете земји
Пишува: Џон Торнхил
Триумфалната еуфорија ја преплави кинеската интернет-заедница оваа недела. Како што победата на Google DeepMind над најдобриот кинески играч на Go во 2017 година го демонстрираше западниот гениј во вештачката интелигенција (AI), така и најновиот успех на DeepSeek во развојот на револуционерен AI-модел за резонирање овој месец се слави како извонредно достигнување во Кина.
„Ова е научно-технолошко достигнување што ја обликува нашата национална судбина,“ изјави еден кинески технолошки извршен директор. Друг го нарече DeepSeek клучен играч во „Тимот на Кинеските Технолошки Авенџери за Големи AI-Модели“, кој ќе се спротивстави на доминацијата на САД во оваа област.
Но, кинеската радост предизвика потреси меѓу американските технолошки гиганти, бидејќи инвеститорите се запрашаа дали пробивот на DeepSeek ја доведува во прашање оправданоста на нивните огромни инвестиции во AI-инфраструктурата. Американските технолошки и енергетски акции загубија 1 трилион долари од својата пазарна вредност во понеделникот, иако подоцна во неделата делумно ја повратија загубата.
Новиот имиџ на Кина во глобалната технологија
Стереотипната слика за Кина како субвенционирана, капитално интензивна производствена економија која произведува ефтина хардверска технологија – од паметни телефони до соларни панели и електрични возила – одамна е застарена. Кина веќе е глобална софтверска суперсила, надминувајќи го Западот во е-трговијата и дигиталните финансиски услуги, а исто така инвестира агресивно во AI.
Појавата на DeepSeek ги побива застарените предрасуди за кинеската иновација. Компанијата ја разградува старата догма дека „САД иновира, Кина имитира, а Европа регулира“. Во многу аспекти, DeepSeek наликува на стартап од Силиконската долина – со високите амбиции на OpenAI и Google DeepMind – иако не е основан во гаража.
Компанијата, лансирана во 2023 година, има за цел да развие „вештачка општа интелигенција“ (AGI). Но, за разлика од конкурентите, DeepSeek не побара надворешно финансирање – неговиот основач, Лианг Венфенг, управува еден од водечките хеџ-фондови во Кина, што му овозможи финансиска независност.
Алтернативен пристап кон AI-развојот
Во интервју за China Talk, Лианг објасни дека DeepSeek повеќе функционира како истражувачка лабораторија отколку како комерцијално претпријатие. Компанијата приоритет им дава на талентите, а не на академските титули, вработувајќи млади истражувачи едуцирани во Кина. „Иновацијата често се појавува природно – таа не може да биде однапред испланирана или научена,“ рече Лианг.
DeepSeek користи отворени AI-модели, како што е Llama на Meta, за разлика од сопственичките модели на OpenAI и Google. Наместо да се фокусира на мултимодални системи кои обработуваат слики, аудио и видео, компанијата работи само со јазични модели, верувајќи дека човечката интелигенција може да се пресоздаде преку напредна обработка на јазик.
Импликации за глобалниот AI-пазар
Фокусираниот пристап на DeepSeek му овозможи да развие модел за резонирање со високи перформанси, без да вложува милијарди во пресметковна моќ. Тоа ја зголеми загриженоста меѓу американските политичари, кои веќе покренаа прашања за безбедноста и приватноста на DeepSeek. OpenAI дури го обвини DeepSeek за можно прекршување на интелектуалната сопственост – иако, со оглед на тековните тужби против OpenAI за истата причина, ова може да изгледа иронично.
Некои големи американски технолошки компании реагираа со прикриен аларм, но многу развивачи веднаш ги искористија можностите што ги нуди технологијата. Во понеделникот, DeepSeek беше најсимнуваната бесплатна апликација во американскиот Apple App Store.
Иронично, тоа може да значи дека САД ќе имаат поголема корист од пробивот на DeepSeek отколку самата Кина. Додека Пекинг во последниве години го задушува својот приватен сектор со строга државна контрола, бројот на стартапи во Кина драстично се намалил од 2018 година. Според PitchBook, вложувањата на ризичен капитал во Кина паднале за 37% на 40,2 милијарди долари во 2023 година, додека во САД забележале значителен раст.
DeepSeek го проби самозадоволството на американските технолошки гиганти, засили глобалната конкуренција и ќе го забрза прифаќањето на AI-технологиите. Привремено, ова можеби изгледа како случај на „Кина иновира, а САД имитира“, но дали тоа е само краткотраен феномен или почеток на долгорочен тренд?
Извор: Financial Times / Inbox7.mk