Претседателот на Франција, Емануел Макрон, во саботата изрази силна поддршка за приклучувањето на Албанија кон Европската Унија, ветувајќи дека Франција ќе стои рамо до рамо со оваа земја од Западен Балкан додека ги спроведува неопходните реформи за членство во Унијата од 27 земји.
Зборувајќи на заедничка прес-конференција во Тирана со албанскиот премиер Еди Рама, Макрон изјави дека затворањето на пристапните преговори до 2027 година е реална и достижна цел за Албанија.
„2027 не е само перспектива – тоа е реална цел“, рече Макрон. „Франција ќе биде покрај Албанија за да ѝ помогне во реформите и да се погрижи нејзиниот напредок да биде препознаен. Ќе ги браниме заслугите на Албанија и ќе помогнеме да се одржи агендата за проширување.“
Посетата на Макрон е негова втора во Албанија за помалку од една година, што двете страни го оценија како знак за продлабочување на билатералните односи. Неговата посета се совпадна со шестиот Самит на Европската политичка заедница (ЕПЗ), кој за првпат се одржува во земја од Западен Балкан.
Францускиот претседател го пофали напредокот на Албанија во отворањето на преговарачките поглавја со ЕУ и ја пофали владата за „амбициозните реформи“, забележувајќи дека иако процесот е технички, тој е од суштинско значење за иднината на земјата.
„Имам целосна доверба во тоа што го прави вашата влада“, рече Макрон, обраќајќи му се на Рама. „Имате многу јасен мандат, и ми е драго што албанскиот народ повторно ја потврди својата доверба.“
Макрон му честиташе на Рама за победата на неговата коалиција на изборите на 11 мај, опишувајќи ја победата како силен сигнал за политичка стабилност во земјата.
Посилна билатерална соработка
Рама изјави дека односите меѓу Албанија и Франција влегуваат во „нова фаза“ и ја оцени посетата на Макрон како „израз на највисоко ниво на поддршка“.
„Чувствуваме дека Франција ни е поблиску од кога било, не само политички, туку и во процесот на нашето приближување кон ЕУ“, рече Рама. „Нашиот регион доби силен и доследен поддржувач во справувањето со преостанатите предизвици и во европската интеграција.“
Рама ја потсети на историската посета на Макрон во 2023 година – прва од француски претседател во Албанија – и рече дека таа создаде импулс кој доведе до потпишување на повеќе договори за соработка.
„Денес го разгледавме напредокот од неговата прва посета и потпишавме нови договори кои ја продлабочуваат нашата соработка во клучни сектори,“ рече Рама.
Меѓу новопотпишаните договори е меморандум за разбирање помеѓу албанското Министерство за туризам и животна средина и Француската агенција за развој (AFD), со цел да се започне сèопфатен проект за одржлив туризам во југоисточниот регион на Корча. Потпишан е и посебен договор за соработка во областа на енергијата.
Во петокот, Франција и Албанија потпишаа и заедничка декларација за Планот за акција за иновации, дополнително зајакнувајќи ги врските во областа на истражувањето и технологијата.
Франција ја поддржува целосната интеграција на Западен Балкан
Макрон ја повтори посветеноста на Франција кон целосната интеграција на Западен Балкан во Европската Унија, нарекувајќи ја Албанија „лидер на европскиот пат на регионот.“
„Спротивставени на заедничките предизвици, Албанија го покажа патот,“ рече Макрон. „Во последниве години постигна голем напредок. Патот кон ЕУ сега е многу јасен.“
Францускиот претседател изјави дека Европската политичка заедница, основана во 2022 година, прераснува во посуштинска платформа за политичка координација. Тој го поздрави консензусот меѓу членките за натамошен развој на форматот и зајакнување на соработката во области како што се енергетската безбедност, инфраструктурата и одбраната.
„Проектот за европско повторно обединување станува реалност,“ рече Макрон. „И Албанија има суштинска улога во тој процес.“
Рама го повтори тоа чувство, велејќи дека Самитот на ЕПЗ во Тирана претставува признание за растечката дипломатска улога на Албанија и за стабилноста на регионот.
„Фактот што ја организиравме ЕПЗ во Тирана е привилегија и сигнал дека нашата земја се смета за доверлив партнер,“ рече Рама. „Тоа покажува дека Албанија повеќе не е на периферијата, туку во центарот на важните европски разговори.“
Симболично присуство и стратешка визија
Макрон нагласи дека неговото присуство во Тирана не е само симболично, туку и сигнал за стратешкиот ангажман на Франција на Западен Балкан.
„Тука сум не само поради ЕПЗ, туку и за да ја реафирмирам довербата на Франција во европскиот пат на Албанија,“ рече тој. „Посветени сме да го видиме овој пат како станува реалност.“
Посетата на Макрон се одвива во време кога расте притисокот врз ЕУ да го забрза проширувањето и да одговори на геополитичките тензии во регионот, особено во светло на војната на Русија во Украина и растечката глобална нестабилност.