Северна Македонија ќе има пристап до кредитна линија од до 5 милијарди фунти (околу 6 милијарди евра) од Обединетото Кралство за финансирање капитални проекти, вклучително и санација на депонии со опасен отпад, изјави во Лондон вицепремиерот и министер за животна средина Изет Меџити.
Дел од средствата ќе бидат насочени кон решавање на деценискиот проблем со токсичен индустриски отпад, вклучувајќи го линданот во поранешната фабрика „Охис“ во Скопје, како и депониите во Јегуновце, Лојане и Ваксинце.
„Ова е можност со кредит со многу ниска каматна стапка да се елиминира долгогодишен еколошки ризик“, изјави Меџити по средбата со претставници на британската агенција UK Export Finance (UKEF).
Според него, опасниот отпад, кој останал зад поранешни индустриски капацитети, претставува сериозна закана за здравјето на граѓаните и животната средина. Анализи покажале високи нивоа на арсен во подземните води и земјоделските производи во погодените области.
Проценките покажуваат дека за целосно справување со контаминираните локации ќе бидат потребни околу 300 милиони евра. За завршување на санацијата на малиот базен со линдан во Охис потребни се дополнителни осум милиони евра. Се разгледуваат и поевтини алтернативи, како капсулирање на отпадот.
Британска експертска помош е побарана за проценка и дефинирање на техничките решенија. Првите средби со експерти од Обединетото Кралство се очекуваат во наредната недела.
Во меѓувреме, македонската влада најави три приоритетни проектни пакети кои ќе се финансираат од оваа кредитна линија: модернизација на железницата на Коридор 10, изградба и реконструкција на болници во неколку градови и изградба на медицински факултет во Штип.
Договорот меѓу двете влади ќе биде потпишан во Лондон од вицепремиерот и министер за транспорт Александар Николоски, кој ја предводи македонската делегација. Текстот на договорот е веќе усвоен од македонската влада и по ратификацијата ќе стапи во сила.
Премиерот Христијан Мицкоски вети транспарентност во трошењето на средствата. „Македонската јавност ќе има увид во секој потрошен цент од овој договор“, изјави тој.