10-годишнината од Берлинскиот процес се одбележува со потпишувањето на ЗРП 2.0
За Инбокс7 од Берлин: Лорик Идризи
Лидерите на Западен Балкан потпишаа нова фаза од Акцискиот план за Заедничкиот Регионален Пазар 2025 – 2028 (ЗРП 2.0), додека ја оценија работата на Регионалниот совет за соработка (RCC) и партнерите во подготовката на документот, на Самитот кој ја одбележа и 10-годишнината од Берлинскиот процес, одржан денес во германската престолнина.
Лидерите, исто така, потпишаа Спогодба за Пристап до Високо Образование и Прием за Студии во Западен Балкан, како и ја усвоија Декларацијата за Пристап и Соработка во Истражувачката и Иновациската Инфраструктура, како и Декларацијата за Регионалните Стандарди за Преглед на Директни Страни Инвестиции (FDI).
„Лидерите на Западен Балкан денес го потпишаа планот кој ќе го следат во следните 4 години – втората фаза на Заедничкиот Регионален Пазар е план за одржлив раст. Тоа е обединет рамковен пристап за регионална соработка за заедничка благосостојба и заеднички интереси во глобалната игра. Во сите области – дигитализација, трговија, инвестиции, иновации, зелени политики и др. – што започнаа да се појавуваат за време на првата фаза на ЗРП, работата на економската регионална интеграција преку планот ЗРП потпишан денес, е длабоко вкоренета во Планот за раст на ЕУ,“ изјави на Самитот Генералната секретарка на RCC, Мајлинда Брегу.
Лидерите на Берлинскиот процес ги признаа постигнатите резултати во рамките на Заедничкиот Регионален Пазар 2021 – 2024, како и улогата на RCC во неговото олеснување, вклучувајќи ја слободата на движење со лични карти, меѓусебното признавање на високо образование и професионални квалификации во регионот, целосното функционирање на Roaming како дома во Западен Балкан, намалувањето на трошоците за роаминг меѓу ЕУ и Западен Балкан, напредокот кон членство во СЕПА (Еврото Платежна Област), создавањето на Зелени Коридори и намалувањето на времето за чекање, и ги поздравија напорите за зајакнување на регионалната соработка. Тие ја истакнаа потребата за зголемување на регионалната соработка преку ЗРП 2.0.
„По 6 години од мојот мандат како Генерален секретар на RCC, можам да кажам дека овој регион никогаш не бил толку слободен и свесен за важноста на соработката како сега. Сите му должиме на процесот на интеграција во ЕУ. Заедничкиот Регионален Пазар е одлична можност, но има еден основен предизвик: да се негува заедничка визија и јасна цел за нашата иднина во Европа. Додека работиме на интеграција на пазарите, исто така негуваме заеднички европски идентитет, намалувајќи ја привлечноста на изолационистичките политики и истакнувајќи ги придобивките од соработката како мотивирачка сила за напредок. Како што вели Жан Моне: „Ние не формираме коалиција на држави, ние ги обединувавме луѓето“ заврши Брегу.
Спогодбата за Пристап до Високо Образование и Прием за Студии во Западен Балкан потпишана денес е нов договор кој има за цел да ја зголеми мобилноста на студентите и да им овозможи право да студираат во акредитирани високообразовни институции во регионот. Заедно со договорите за мобилност потпишани на Самитите на Берлинскиот процес во 2022 и 2023 година, овој договор дополнително ќе ги зголеми можностите за слободно движење во Западен Балкан. Декларациите за Пристап и Соработка во Истражувачката и Иновациската Инфраструктура, и за Стандардите за Преглед на Странски Директни Инвестиции за Западен Балкан, усвоени денес, имаат за цел да промовираат партнерства за истражување и иновации, да негуваат динамичен регионален иновациски екосистем, како и да ја усогласат инвестиционата политика со стандардите на ЕУ и најдобрите меѓународни практики.
Лидерите на Берлинскиот процес ги поздравија резултатите од Првиот Министерски Состанок за Зелена Агенда за Западен Балкан (GAWB), организиран од RCC минатата недела во Хамбург. Тој состанок резултираше со усвојување на Хамбуршката Декларација за Зелената Агенда за Западен Балкан, која го обнови и зајакна ангажманот на Западен Балкан за целосно и навремено спроведување на GAWB и нејзиниот Акциски План 2021-2030, чија имплементација ја олеснува и следи RCC, со визија за постигнување климатска неутралност до 2050 година.