Почнувајќи од денес, 1 јануари 2025 година, Романија и Бугарија официјално станаа најновите членки на Шенген-зоната, со што вкупниот број земји во безграничната зона на ЕУ се зголеми на 29.
Целосното пристапување на двете балкански земји во Шенген-зоната затвора повеќе од децениски долг процес на чекање за завршување на оваа постапка, објави Schengen.News.
Ова следи по одлуката на министрите на Европската Унија да дозволат целосно членство на Романија и Бугарија во Шенген-зоната од почетокот на 2025 година, потврдено на состанокот на Советот за правда и внатрешни работи одржан на 12 декември 2024 година.
Земјите-членки на ЕУ одлучија да ги укинат проверките на лицата на внатрешните копнени граници меѓу Бугарија и Романија од 1 јануари 2025 година.
Романија и Бугарија станаа дел од Шенген-зоната преку воздух и море на 31 март 2024 година, но не и преку копнените граници.
И покрај тоа што ги исполнуваа техничките критериуми уште од 2012 година, Австрија постојано се противеше на пристапувањето на Романија и Бугарија во Шенген-зоната, повикувајќи се на загриженост за нерегуларна миграција.
Но, на 31 март 2024 година, со поддршка од Виена, двете балкански земји делумно влегоа во Шенген-зоната.
Сепак, кога стануваше збор за копнените гранични контроли, Австрија изјави дека двете земји ќе треба да почекаат за целосно пристапување во Шенген, повторно споменувајќи ја загриженоста за нерегуларната миграција.
Во декември 2024 година, ветото на Австрија за копнените граници беше укинато. Одлуката беше потврдена од австрискиот министер за внатрешни работи, Герхард Карнер.
Објавувајќи ја одлуката, министерот нагласи: „По ‘Шенген Воздух,’ сега ‘Шенген Земја’ е отворен за Романија и Бугарија.“
Целосното пристапување на овие две земји беше дискутирано и на состанок одржан на 22 ноември 2024 година помеѓу министрите за внатрешни работи на Австрија, Романија и Бугарија, организиран од Унгарија, како тогашен претседавач на Советот на Европската Унија.
По состанокот, премиерот на Романија, Марчел Чолаку, изјави дека се постигнати позитивни резултати, нагласувајќи дека целосното членство ќе се реализира до крајот на 2024 година: „Земајќи ги предвид сите овие конкретни аспекти, уверен сум дека по 13 години, Романија ќе го постигне целосното пристапување во Шенген до крајот на годината.“
Сепак, целосното членство на Романија и Бугарија во Шенген-зоната доаѓа со услов.
Во согласност со Будимпештанскиот договор, копнените гранични контроли меѓу Унгарија и Романија, како и меѓу Романија и Бугарија, ќе бидат воведени почнувајќи од денес, 1 јануари 2025 година, и ќе останат на сила најмалку шест месеци за да се справат со заканите за јавниот ред и безбедност.