Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, се очекува да патува во Вашингтон во наредните денови, откако САД и Украина постигнаа договор за природни ресурси и фонд за обнова, изјави украински официјален претставник.
Преговорите траеја со денови за договор што би ѝ овозможил на САД пристап до ретките земјени минерали во Украина, како дел од поширокиот процес за ставање крај на руската инвазија, како и учество на САД во фондот за обнова на Украина.
Украинскиот претставник рече дека условите се договорени откако „сѐ што беше неприфатливо е отстрането од текстот, и сега е појасно објаснето како овој договор ќе придонесе за безбедноста и мирот на Украина.“
Деталите за договорот сè уште не се познати, но според истиот извор, главна пречка било барањето на администрацијата на Трамп за 500 милијарди долари удел во украинските ретки минерали и други ресурси во замена за помошта што САД веќе ѝ ја обезбедија на Украина — барање што претходно беше одбиено од Зеленски.
САД сè уште не потврдиле дали се постигнати конечни услови за договорот.
„Слушам дека (Зеленски) доаѓа во петок. Секако, нема проблем ако сака да дојде, и тој сакаме да го потпишеме заедно. Разбирам дека тоа е голема работа, многу голема работа,“ изјави американскиот претседател Доналд Трамп од Овалната соба во вторникот.
На прашањето што ќе добие Украина од договорот за минералите, Трамп одговори: „350 милијарди долари и многу воена опрема, како и правото да се бори понатаму.“
„Во суштина, го договоривме нашиот дел од договорот за ретки минерали и други работи,“ додаде Трамп, потенцирајќи дека „ќе се посветиме на идната безбедност на Украина подоцна.“
„Не мислам дека тоа ќе биде проблем,“ рече Трамп. „Разговарав со Русија за тоа. Не изгледа дека имаат проблем со тоа. Мислам дека разбираат… откако ќе го направиме ова, нема враќање назад.“
Украина продолжува да бара безбедносни гаранции, при што Киев не само што инсистира на враќање на изгубените територии, туку и на заштита од можна идна руска инвазија.
Европските лидери, исто така, ја нагласуваат неопходноста од безбедносни гаранции за Украина како услов за идни мировни преговори меѓу Москва и Киев.
По средбата со Трамп во понеделникот, францускиот претседател Емануел Макрон предложи зајакнување на воените капацитети на Украина, а – доколку се побара – и распоредување британски и француски трупи за одржување на мирот.
Британскиот премиер Кир Стармер, кој ќе ја посети Белата куќа во четврток, изјави дека е неопходен „бекстоп“ на САД за секој мировен договор за Украина, што потенцијално би вклучувал безбедносни гаранции, разузнавачка соработка, воздушна поддршка и транспорт на тешка воена опрема.
Веста за договорот пристигна откако истата украинска изворна фигура изјави за CNN дека Американците се спротивставувале на вклучување на безбедносни гаранции во нацрт-договорот.
Точната формулација во најновата верзија во врска со безбедноста на Украина останува нејасна.
Во понеделникот, CNN објави дека, според украински извор запознаен со преговорите, некои од покомплексните детали за договорот за ресурси ќе се финализираат во наредните разговори, при што се очекува американскиот и украинскиот претседател лично да ги дискутираат безбедносните гаранции.
Изворот додаде дека Зеленски не можел да ја прифати претходната верзија на договорот затоа што не содржела американски „обврски“, додека од Украина се очекувало да обезбеди сè.
Од тогаш, имало знаци дека двајцата лидери се приближуваат до конечен договор.
За време на посетата на Белата куќа во понеделникот, Макрон му оддаде признание на Трамп за „одлуката да соработува со претседателот Зеленски и да го финализира овој договор што е толку важен за САД и Украина во однос на ретките минерали и критичните ресурси.“