Европската комисија започна со исплата на првите средства од Планот за раст на ЕУ за Западен Балкан, но ниту Косово ниту Србија сè уште не добиле средства поради предуслов поврзан со процесот на нивна нормализација.
„Во рамките на Планот за раст, Србија и Косово подлежат на предуслов што бара конструктивен ангажман во дијалогот за нормализација на односите. Во оваа фаза, не можам да потврдам дали овој услов е исполнет. Ова ќе стане јасно кога ќе се донесе одлука за претфинансирање,“ изјави портпаролот на Европската комисија, Гијом Мерсје.
Според извори запознаени со процесот, двете земји ќе добијат претфинансирање, но во различни временски периоди. Се очекува Србија да ја добие својата прва транша во наредните денови, додека Косово ќе добие пристап до средствата дури по формирањето на новите владини институции, бидејќи е неопходна парламентарна ратификација на договорот.
Во меѓувреме, Албанија и Северна Македонија веќе ги добија своите први исплати, кои изнесуваат 7% од нивната вкупна финансиска распределба. Косово треба да добие над 880 милиони евра во рамките на Планот за раст, при што првичната исплата изнесува 56,6 милиони евра.
Комесарката за проширување на ЕУ, Марта Кос, изјави на социјалната мрежа X дека финансирањето ќе поддржи клучни реформи, економски раст и подобрување на животот на граѓаните, приближувајќи го регионот кон ЕУ.
„Честитки до Северна Македонија и Албанија што го зададоа темпото во Западен Балкан, осигурувајќи претфинансирање во рамките на Планот за раст на ЕУ. Ова ќе ја поттикне имплементацијата на реформите и ќе ги приближи земјите до ЕУ,“ напиша Кос.
Според Делегацијата на ЕУ во Скопје, Северна Македонија добила почетна исплата од 52,2 милиони евра за поддршка на реформската агенда. Вкупно, земјата треба да добие 750,4 милиони евра од Фондот за реформи и раст во периодот од 2024 до 2027 година.
Албанија, пак, ќе има пристап до 920 милиони евра во рамките на Планот за раст на ЕУ за Западен Балкан.
Планот за раст на ЕУ има за цел да ги зајакне економските врски на регионот со Унијата преку постепено обезбедување пристап до единствениот европски пазар.