Европската комесарка за проширување Марта Кос изјави дека патот на Србија кон членство во Европската унија не зависи само од политичкото раководство, туку и од силата на граѓанското општество и будноста на јавноста, споредувајќи ја ситуацијата со искуството на Словенија при нејзиниот пристап во ЕУ, пренесува Инбокс7.
„Србија ќе може да влезе во Европската унија кога ќе има силен народ како што има денес, кој внимателно следи што прават нејзините политичари,“ изјави Кос во интервју за RTV Slovenia. „Без вклученост на граѓанското општество, не може да има процес на проширување.“
Нејзините коментари доаѓаат во време на континуирани протести во Србија и критики поради нејзиниот неодамнешен твит по средбата со српскиот претседател Александар Вучиќ, одржана веднаш по масовниот протест во Белград на 15 март.
„Тешко е да се објасни сè во 280 карактери,“ рече Кос, одговарајќи на реакциите. „Ги почитувам различните мислења. Разбирам дека оние кои протестираат во Србија се незадоволни, но дипломатијата често бара воздржаност. Мојата работа не може да се проценува врз основа на еден твит.“
Таа додаде дека иако одржува дијалог со српската влада, таа е многу повеќе во контакт со невладините организации, од кои многу зависат од поддршката на ЕУ.
„Многу НВО во Србија не би преживеале без нашата поддршка. Поради нивната исклучителна важност, одлучив да издвојам дополнителни 16 милиони евра за граѓанското општество во периодот од оваа година до крајот на 2027,“ изјави таа. „Јасно му дадов до знаење на претседателот Вучиќ дека процесот на преговори не може да се одвива без вклучување на граѓанското општество.“
Кос ги отфрли и обвинувањата на Вучиќ дека Европската комисија финансира невладини организации со цел да ја дестабилизираат неговата влада, нарекувајќи ги ваквите тврдења „неприфатливи.“
Говорејќи за статусот на Србија во процесот на пристапување, Кос призна дека земјата е кандидат од 2014 година, но дека процесот се соочил со „целосни блокади.“
Таа истакна дека нејзината неодамнешна средба со Вучиќ – која ја опиша како „не лесна“ – резултирала со ветувања од српскиот претседател дека ќе ги спроведе неопходните чекори побарани од Брисел.
„Тој не ми даде ветувања само мене, туку и на претседателката на Европската комисија и претседателот на Европскиот совет. Србија ќе направи сè што треба во наредните недели за да го продолжи својот европски пат,“ рече таа, додавајќи дека не сите чекори може да бидат јавно објавени однапред.
На прашањето зошто се сретнала со Вучиќ во момент кога Србија нема премиер, а министрите не се активни, Кос одговори: „Тој е единствениот политичар со кој моментално можеме да разговараме за европскиот пат. Зборовите се едно, но потребни се и дела.“
Кос, која ја извршува функцијата комесарка за проширување четири месеци, рече дека на крајот земјите-членки на ЕУ ќе одлучат дали Србија ги исполнила условите за отворање на следниот кластер во пристапните преговори.