Имаме повеќе прашања отколку одговори за позадината на настаните на северот. Колку Белград знаел однапред, а колку Приштина? Како „опкружените“ вооружени лица само шетале низ манастирот? Дали Радоичиќ го водел нападот преправајќи се дека е Пригожин, а потоа бил ранет и згрижен во Нови Пазар? И што ќе се случи со него сега?
Пишува: Немања Рујевиќ
Луѓето велат „не е шијата, туку вратот“, но таа шега е погрешна. Бидејќи шијата и вратот не се сосема исти, иако значат исто – делот од телото што ја држи главата. Но, нема целосни синоними бидејќи зборовите различно одекнуваат во увото на слушателот.
„Шијата“ е нешто неутрално, „вратот“ звучи помалку вредно. Велиме „шијата ни боли“, но „ќе ти го извртам вратот“. Сè се открива на јазикот.
Затоа ме плаши кога зборуваме за крвавата пресметка во Бањска. А кога тоа ме плаши, не можам ни да замислам како им е на луѓето во Косово кои и пред ова ги носеа главите во торба.
Курти вели „терористи“, вели „српски зелен народ“, алудирајќи на „рускиот зелен народ“ кој тогаш тивко го окупираше Крим. Сигурно бил многу разочаран кога меѓу убиените и ранетите напаѓачи не нашол никој од Белград, или барем некој од Вагнер.
Фактот дека локалните млади Срби зедоа оружје за Курти изгледа заканувачки автентично. Неговата улога на „малиот Зеленски“ ќе биде посоодветна за разоткривање на „српската специјална воена операција“.
Косовските медиуми и лобисти спремно ја прифаќаат приказната за „терористите“. Тој sprahregelung опасно наликува на пропишаната терминологија на пропагандата на Милошевиќ од деведесеттите – „шиптарски терористи“, „војници на НАТО“, „петтоколонаши“.
Курти сака да биде мал Зеленски, но всушност е мал Слоба. Насилуваше долги цевки на северот на Косово, го малтретираше народот, одбиваше секаква отстапка, додека некои – очајни, наивни, луди, измамени или сите овие одеднаш – не зедоа оружје.
Имитирајќи го српскиот режим од деведесетите, единствено прашање е дали Курти сега ќе ја добие и „српската ОВК“. Тука сме повторно со јазикот – секој што некому е „терорист“ за некој друг е „борец за слобода“. Тоа не го разбра Милошевиќ, а не го разбира ниту Курти.
За Вучиќ, пак, едноставно загинаа „Србите“. Ако може да се најде црвената нишка на неговиот „разговор“ – застрашувачка, бидејќи се чинеше дека тој нема поим за ништо – тоа е тоа што тој прилично специфична група вооружени луѓе кои направија штанд кај Бањска ја нарече само „Срби“.
Тие „Срби“, забележува претседателот, им наштетиле и на Србите и на земјата, но тоа нема да го спречи него, Вучиќ, да ги земе под топлото крило на Србија. Може да се помисли дека заседата во која беше убиен албанскиот полицаец – претпоставувам дека и тој има семејство и сакаше да се врати кај нив – некако е „српска работа“.
Вучиќ беше фатен во празнина. Изгледа тој и неговите пајаци од Српската листа веќе не се чудат за ништо. Тој прогласи ден на жалост. Циниците би рекле дека вака го одложи фудбалското дерби на кое се се слушаше на стадионот. Во отсуство на официјална реплика, таблоидите ги прават насловните страници рефлексно и од навика – за се е крив господинот Курти.
Прогресивците се воздржани бидејќи не се известени за официјалното мислење, па на социјалните мрежи споделуваат слика од Вучиќ со натпис „Србија е со тебе“. Како херојски да загина првиот меѓу нас, а не да загинаа луѓе кои се производ и на Вучиќ и на Курти и на меѓународната политика.
Дозволувајќи докажани криминалци да владеат на Северот, Вучиќ секогаш му велеше на „српскиот народ на Космет“ дека нема да дозволи нов погром, дека армијата – никогаш посилна и помодерна – е врзана како шушка. Можеби некои му поверуваа и очекуваа дека „војската ќе се врати на Косово“ кога ќе почне пукањето. Ако му поверуваа на Вучиќ, навистина беа наивни.
Од северот велат дека владее атмосфера на тензичен погреб. Дека некои млади момци се пцујат затоа што не земале пиштоли. Дека луѓето што се бореа против косовската полиција веќе се прогласени за „херои“ и „настрадани“. Таму никој нема да се откаже од своето.
Во тоа чувство ќе ги засилат Србите од Великосалон. Еден од нивните примадони, Милош Ковиќ, дојде да зборува. Тој вели дека некој мора да сноси одговорност за „смртта на младите“.
Во една прилика Ковиќ откри дека не може да жали што не отишол во војна во 1990-тите, па се обидува да го надомести тоа со размислувања. Во друга прилика, тој ги поттикна Србите во Косово да умрат „за своите деца, своето семејство, својата земја“ и да одат чисти пред „лицето на нивните предци или Господ“. Ковиќ сè уште не може да умре, убеден дека е најкорисен за „српската кауза“ во длабоката позадина на Круг два.
Т.н Меѓународната заедница постојано гледа како се развива катастрофата. Поради некои дифузни стравови од „отворање на Пандорината кутија“, тие никогаш не ја поддржаа логиката на „разграничување“. Политичкиот проблем – чие е Косово – е стиснат на помал простор и прашањето чиј е северот на Косово. Законите на физиката налагаат дека мора да пукне во тој шпорет под притисок без вентил.
Имаме повеќе прашања отколку одговори за позадината на настаните на северот. Колку Белград знаел однапред, а колку Приштина? Како „опкружените“ вооружени лица само шетале низ манастирот? Дали Радоичиќ го водел нападот преправајќи се дека е Пригожин, а потоа бил ранет и згрижен во Нови Пазар? И што ќе се случи со него сега?
Не можеме да сметаме дека овие прашања ќе бидат разјаснети бидејќи станаа тема на дневниот ред. Но, работата е толку моќна што тука не играат фактите, туку чувствата.
Ме плаши, велам, како луѓето зборуваат за крвавата пресметка во Бањска, затоа што јазикот се открива. „Терористи“, „зелени луѓе“, „Срби“, „херои“, „настрадани“, тоа се премногу спротивставени зборови за да се опише истото. Таквата празнина е единствената гаранција за повеќе крв.
Превземено од Danas.rs / Инбокс7