Премиерот на Северна Македонија, Христијан Мицкоски, предизвика контроверзии откако го минимизираше бројот на етничките Бугари во земјата, што предизвика остра критика од претставниците на бугарската заедница.
Мицкоски, обраќајќи се во парламентот, праша зошто Северна Македонија треба да го измени својот устав за да признае околу 800 Бугари, кога Албанија, која во најновиот попис регистрираше 7.057 граѓани што се декларирале како Бугари, не се соочи со слично барање.
Владо Тренески, заменик-претседател на Здружението на македонските Бугари „Интеракција“, за новинската агенција ФАКТИ изјави дека изјавите на Мицкоски се „провокативни“ и „потсмевачки“.
Тренески го осуди она што го опиша како „расистичка и понижувачка“ реторика од официјални лица во Скопје. Тој истакна дека пописот од 2021 година регистрирал 3.504 Бугари во Северна Македонија и ја обвини владата дека систематски го минимизира нивното присуство.
„Постојат многу сили што работат на провоцирање на Бугарија“, изјави Тренески, тврдејќи дека агенти на поранешните тајни служби на Северна Македонија сè уште се инфилтрирани во политичките и културните кругови во Бугарија.
Спорот околу правата на бугарското малцинство е клучна пречка во обидите на Северна Македонија за членство во Европската Унија. Според договорот познат како „Француски предлог“, што го поддржува ЕУ, Скопје мора да го измени уставот за формално да ги признае Бугарите како конститутивен народ, заедно со другите етнички групи.
Тренески го обвини Мицкоски за „политички инфантилизам“ и користење на тактики на одвлекување на вниманието за да ги избегне обврските на Северна Македонија кон ЕУ. Тој посочи на наглиот пад на бројот на граѓани во Албанија што се идентификуваат како Македонци – од 5.512 во 2011 година на 2.281 во 2023 година – сугерирајќи дека во регионот се случува пошироко преиспитување на етничкиот идентитет.
„Македонската елита е ужасната од можноста за ‘ребугаризација’“, рече Тренески. Тој ги отфрли тврдењата дека во Северна Македонија има само 800 Бугари, наведувајќи податоци од Министерството за правда на Бугарија, според кои повеќе од 100.000 Македонци добиле бугарско државјанство во последните години.
„Тврдењето на Мицкоски дека во земјата има само 700-800 Бугари е апсурдно“, додаде тој, посочувајќи дека секоја година од 10.000 до 12.000 граѓани на Северна Македонија аплицираат за бугарско државјанство.
И покрај меѓународниот притисок, Мицкоски и неговите сојузници се спротивставуваат на уставните измени. Антибугарското расположение останува силно во Северна Македонија, а во Скопје дури и осамна графит со порака: „Бугарите во Уставот = предавство.“
„Францускиот предлог не е предмет на повторни преговори – тој мора да се спроведе“, предупреди Тренески, додавајќи дека обидите за саботажа на пристапните преговори со ЕУ би биле погубни за земјата.