Американскиот претседател Доналд Трамп во средата воведе царини од 20% на стоки од Европската унија, потег што предизвика предупредување од Брисел дека ќе следуваат контрамерки.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, изјави дека ЕУ се подготвува за дополнителни мерки за заштита на своите интереси, повикувајќи ги Соединетите Држави да преминат „од конфронтација кон преговори“.
„Веќе ја финализираме првата група контрамерки како одговор на царините за челик. Сега подготвуваме дополнителни мерки за заштита на нашите интереси и бизниси доколку преговорите пропаднат“, рече фон дер Лајен во четвртокот од Самарканд, Узбекистан, каде што учествува на првиот самит ЕУ-Централна Азија.
„Исто така, внимателно ќе следиме какви индиректни ефекти ќе имаат овие царини, бидејќи не можеме да ја апсорбираме глобалната прекумерна понуда, ниту пак ќе прифатиме дампинг на нашиот пазар“, додаде таа.
Трамп во средата воведе минимални царини од 10% за сите земји, додека ЕУ беше ставена на листата од 60 „најголеми прекршители“ и доби повисока, прилагодена стапка од 20%. Новите царини стапуваат на сила следната среда.
Воедно, американскиот претседател најави царини од 25% на автомобили произведени надвор од САД, со веднашно дејство.
Шведска и Ирска веќе изразија жалење за дополнителните тарифи.
„Не сакаме растечки трговски бариери. Не сакаме трговска војна. Тоа на долг рок ќе ги направи нашите популации посиромашни и светот понестабилен“, изјави шведскиот премиер Улф Кристерсон.
„Но, Шведска и шведската влада се добро подготвени за ова што се случува. Нашата економија е стабилна, со светски признати јавни финансии“, додаде тој.
Ирскиот вицепремиер, Сајмон Харис, повика на „смирен и избалансиран одговор“ од страна на ЕУ, додавајќи дека „ЕУ и Ирска се подготвени за преговарачко решение со САД“.
„Заедно со моите владини колеги, нашите службеници и ЕУ, ќе ја анализираме ситуацијата и најдобриот начин на кој треба да одговориме во наредните часови и денови. ЕУ ќе треба да одговори на пропорционален начин што ќе ги заштити нашите граѓани, работници и бизниси“, додаде тој.
ЕУ, според фон дер Лајен, има силна преговарачка позиција со оглед на нејзиниот трговски и технолошки капацитет.
Европската унија во 2023 година забележа трговски суфицит со САД во вредност од 156,6 милијарди евра за стоки, но и дефицит од 108,6 милијарди евра во секторот на услуги.
Брисел веќе подготви две листи на американски производи што би можеле да бидат погодени од царини, според претставници на ЕУ. Една од нив содржи производи што беа предмет на суспендирани тарифи од 2018 година. Дополнителни мерки, потенцијално насочени кон услуги, исто така се разгледуваат.
Во краткото обраќање во четвртокот, фон дер Лајен рече дека се согласува со Трамп дека „други ја злоупотребуваат сегашната трговска рамка“ и дека е „подготвена да поддржи напори за адаптација на глобалниот трговски систем кон новите економски реалности“.
„Но, исто така сакам да бидам јасна: таргетирањето со царини како прво и последно средство нема да го реши проблемот“, рече таа. „Ајде да преминеме од конфронтација кон преговори“.