Лидерите на Република Молдавија и Европската Унија на првиот Самит Молдавија – ЕУ, одржан во Кишињев, ја потврдија својата посветеност за унапредување на меѓусебните односи, проширување на стратешката соработка и зацврстување на европскиот пат на Молдавија.
Во заедничката декларација, двете страни оценија дека иднината на Молдавија и нејзините граѓани е во Европската Унија, нагласувајќи дека продлабочените политички и економски врски стануваат сè поважни во контекст на заканите по регионалната безбедност од руската агресија врз Украина.
Поддршка за суверенитетот и интеграцијата
ЕУ ја повтори својата недвосмислена поддршка за суверенитетот, стабилноста и економскиот развој на Молдавија. Молдавија, од своја страна, го потврди стратешкиот приоритет за пристапување кон ЕУ, вклучително и вградување на овој процес во својот Устав по референдумот во 2024 година.
Проширувањето беше оценето како геостратешка инвестиција во мирот и стабилноста во Европа. ЕУ ја поздрави посветеноста на Молдавија во процесот на скрининг и изрази очекување дека првите поглавја од пристапните преговори ќе се отворат што е можно поскоро, кога ќе се исполнат условите.
Осуда за руското мешање
Двете страни ја осудија „упорната и растечка хибридна закана“ од Русија, вклучително и дезинформациски кампањи и изборна корупција преку локални посредници. ЕУ изрази подготвеност да ја продолжи поддршката преку Мисијата за партнерство (EUPM), како и преку инструменти за стратешка комуникација и сајбер безбедност, во пресрет на претстојните избори во Молдавија.
Молдавија беше пофалена за напредокот во реформирање на правосудството и борбата против корупцијата. ЕУ оцени дека независно и ефикасно судство е клучно за демократијата и европската интеграција. Поддршката ќе продолжи во модернизацијата на судската администрација, транспарентноста и заштитата на основните права, вклучително и на малцинствата.
Економска интеграција и трговија
ЕУ е најголем трговски партнер на Молдавија. Според декларацијата, Договорот за асоцијација и Договорот за сеопфатна и проширена слободна трговија (DCFTA) играат клучна улога во интеграцијата на молдавската економија на европскиот пазар. Двете страни се заложија за трајно унапредување на трговската либерализација, согласно член 147 од договорот.
Планот за раст на Молдавија во вредност од 1,9 милијарди евра беше поздравен како трансформативна инвестиција во иднината на земјата. ЕУ потврди дека ќе ја поддржи реализацијата на приоритетните проекти и доделата на средства преку Механизмот за реформи и раст, кој веќе исплати 270 милиони евра како предфинансирање.
Енергетска безбедност
Декларацијата го истакна напредокот на Молдавија во намалување на зависноста од руските енергетски извори. ЕУ го осуди користењето на енергијата како геополитичко оружје од страна на Русија и најави поддршка за натамошна интеграција на Молдавија во енергетскиот пазар на ЕУ, вклучително и преку Вертикалниот гасоводен коридор.
Безбедност, одбрана и хибридни закани
Соработката во областа на заедничката надворешна и безбедносна политика (CFSP) и политиката за безбедност и одбрана (CSDP) ќе се продлабочи. ЕУ потврди нови 60 милиони евра преку Европскиот инструмент за мир за 2025 година, со продолжување на поддршката и во 2026.
Молдавија ќе го зголеми својот придонес во мисиите и операциите на ЕУ, со посебен фокус на технолошки и иновациски капацитети преку Европскиот одбранбен иновациски план (EUDIS) и програмите Copernicus и Galileo.
Територијален интегритет и Транснистрија
ЕУ и Молдавија повторно ја потврдија поддршката за територијалниот интегритет на Молдавија во рамки на меѓународно признатите граници. Повторно беше побарано повлекување на руските воени сили и муниција од Транснистрија.
Анексот на декларацијата наведува конкретни мерки за политичко ангажирање, безбедност, реформи, сајбер заштита и енергетска независност. ЕУ исто така најави поддршка за приклучување на Молдавија во клучни европски агенции и програми, како и пристап до Единствениот европски систем за плаќања (SEPA).