Поделениот Врховен суд во Колорадо во вторникот го прогласи поранешниот претседател Доналд Трамп за неподобен за Белата куќа и одлучи дека тој не може да биде на гласачкото ливче во американската сојузна држава на изборите следната година поради неговата улога во нападот на американскиот Конгрес од неговите поддржувачи на 6 јануари 2021 година.
Трамп е првиот претседателски кандидат во американската историја кој е прогласен за неподобен за функцијата претседател според ретко користената одредба од Уставот на САД, која им забранува на функционерите кои учествувале во „бунт“ да извршуваат јавна функција.
Одлуката се однесува само на прелиминарните избори на републиканците на 5 март, но најверојатно ќе влијае на позицијата на Трамп на претседателските избори на 5 ноември.
Историската пресуда го отвора патот за веројатна одлука на Врховниот суд на Соединетите Држави, за тоа дали фаворит за победа на републиканската претседателска номинација може да остане во трката.
„Мнозинството од судот изјавува дека Трамп е дисквалификуван за функцијата претседател според клаузулата 3 од 14-тиот амандман“, се наведува во одлуката на судот поддржана од четворица судии, додека тројца не се согласуваат.
Притоа, највисокиот суд во Колорадо ја поништи претходната одлука на судијата на окружниот суд кој пресуди дека Трамп поттикнал немири поради неговата улога во нападот на Капитол на 6 јануари 2021 година, но дека не може да му биде забрането да се кандидира бидејќи беше нејасно дали уставната одредба се однесува на позицијата на претседателот.
Спроведувањето на одлуката е одложено до 4 јануари или додека Врховниот суд на САД не донесе одлука за случајот.
„Не ја донесовме оваа одлука лесно. Ја земавме предвид важноста и тежината на прашањата пред нас. Ја земавме предвид и нашата должност да го применуваме законот, без страв и пристрасност и без влијание на реакција на јавноста на одлуките, ние сме обврзани со закон тоа да го направиме“, напиша мнозинството во судот.
Адвокатите на Трамп најавија дека веднаш ќе се жалат до Врховниот суд, кој го има последниот збор за уставните прашања.
Трамп го загуби Колорадо од актуелниот Џо Бајден со разлика од 13 отсто на претседателските избори во 2020 година и не треба да ја освои државата следната година за да добие уште еден претседателски мандат.
Сепак, постои опасност повеќе судови и претставници на изборите, исто така, да го исклучат Трамп од гласачките ливчиња во државите што мора да се добијат.
Официјални лица од Колорадо рекоа дека проблемот мора да се реши до 5 јануари, што е крајниот рок за печатење гласачки ливчиња за пратеничките групи во државата.
Десетици тужби се поднесени на национално ниво за дисквалификување на Трамп според одредбата од уставниот амандман со цел да се забрани поранешните функционери на Конфедерацијата да се вратат во владата по Граѓанската војна.