Андерс Фог Расмусен беше генерален секретар на НАТО од 2009 до 2014 година, по речиси осум години како премиер на Данска.
Расмусен се сретна со дописничката на Гласот на Америка Натали Лиу, за време на посетата на Вашингтон оваа недела, за да се заложи за континуирана силна поддршка за Украина, истовремено повикувајќи го слободниот свет да се спротивстави на напредокот на автократиите „предводени од Кина, на кои им се придружија Русија, Иран и Северна Кореја“.
Еве неколку моменти од нивното интервју. Прашањата и одговорите се уредени за должина и јасност.
Глас на Америка: Дали сте во Вашингтон овојпат за да помогнете во притисокот за поголем консензус за поддршка на Украина?
Расмусен: Една од целите на моето патување овојпат е да се сретнам со членовите на Конгресот кои се скептични за продолжување на нивната поддршка за Украина. Би им кажал дека во американски национален безбедносен интерес е да се обезбеди украинска победа и руски пораз. Би им кажал дека Европејците си го прават своето. Ќе му наштети на американскиот национален безбедносен интерес ако Путин победи во Украина. Тоа би го поттикнало Шји Џјинпинг да го заземе Тајван. Тоа ќе ја зајакне оската на автократиите под водство на Кина, но на која се приклучија Русија, Северна Кореја и Иран, и ќе го ослабне сојузот меѓу САД и Европа. Ако не можеме да му веруваме на американското лидерство, тогаш тоа ќе ги поттикне оние гласови во Европа за понезависна европска улога како посредник меѓу Вашингтон и Пекинг. Мислам дека тоа би било опасно слабеење на трансатлантската алијанса. Треба да бидеме заедно со САД. Ова е она што е во прашање.
Глас на Америка: Некои тврдат дека САД не треба да насочуваат толку многу ресурси во Украина и треба да обезбедат дека има доволно ресурси за потенцијален конфликт во Индо-Пацификот (предизвикан од кинеската агресија).
Расмусен: Очигледно ресурсите се ограничени, но никогаш не треба да заборавиме дека светските демократии претставуваат повеќе од 60% од глобалниот БДП. Ако застанеме заедно, ако сме обединети, тогаш претставуваме застрашувачка сила, што (за возврат) ќе создаде многу почит во Пекинг. Соочени сме со низа противници кои се најсилни и најопасни од Втората светска војна. Видовме како се појави оската на автократии предводена од Кина, но на која се приклучија Русија, Иран и Северна Кореја. Иран и Северна Кореја ја поддржуваат Русија со проектили, со беспилотни летала и на други начини. Видовме како Иран, како помошниците на Иран создаваат нестабилност на Блискиот Исток. Ги видовме Хамас, Хезболах, Хутите кои се закануваат на слободната пловидба во Црвеното Море. Сите овие претставуваат оска на автократии. Ние во слободниот свет имаме јасен интерес да се обединиме, да застанеме заедно и да се спротивставиме на овие автократии кои напредуваат.
Глас на Америка: Колку е реална можноста Украина да добие покана за членство во НАТО на самитот на организацијата што ќе се одржи овој јули во Вашингтон?
Расмусен: Па, знам дека ќе биде тешка битка. Мораме внимателно да разговараме за тоа. Мораме да ги подготвиме деталите, и затоа сум во Вашингтон, бидејќи САД ќе бидат одлучувачки актер во сето тоа. Без американска поддршка за оваа идеја да се покани Украина, тоа не е реално. Значи, мораме да разговараме за тоа со американските законодавци.
Глас на Америка: Некои велат дека не се само некои републиканци кои се загрижени за испраќање големи суми дополнителна помош за Украина, туку и администрацијата на Бајден не сака да влезе во конфликт со Русија. Какви се вашите забелешки за тоа како размислува Вашингтон во овој момент?
Расмусен: Моја опсервација е дека има многу скептицизам во НАТО. Затоа треба да работиме напорно. Многу често го слушам аргументот дека не можеме да ја поканиме Украина да влезе во НАТО додека војната трае. Тоа е екстремно опасен аргумент за користење бидејќи (со тоа) му давате на Путин де факто право на вето. Тоа е и поттик за Путин да ја продолжи војната за да ја спречи Украина да влезе во НАТО. Финска и Шведска заклучија дека неутралноста во традиционална смисла на зборот не постои, дека сивите зони се опасни зони. Ова е причината зошто тие аплицираа за членство во НАТО, а ние треба да го донесеме токму истиот заклучок што се однесува до Украина.