Предвремени избори ќе има доколку Северна Македонија не ги започне преговорите за членство во Европската унија (ЕУ). Ова, во разговор за KDPolitik.com, го најавуваат извори блиски до Демократската унија за интеграција (ДУИ).
„Блокадата на Парламентот од страна на опозицијата и можниот недостаток на европска перспектива со неодредување датум не оставаат друг избор освен одржување нови избори“, велат изворите.
Бугарија од 2019 година го блокира почетокот на преговорите за членство во ЕУ со Северна Македонија поради неспроведување на Договорот за пријателство, потпишан во 2017 година.
Според извори од kdpolitik.com, ДУИ на предвремените избори нема да влезе во предизборна коалиција со ниту една од етничките македонски партии – било да е тоа СДСМ или ВМРО-ДПМНЕ.
Од партијата на Али Ахмети велат дека нема конкретен став за можноста за предвремени избори, но не ја демантираат оваа информација за kdpolitik.com.
Гласовите на пратениците на ДУИ се одлучувачки за парламентарното мнозинство на кое стои владата на премиерот Димитар Ковачевски предводена од СДСМ. Од 64 пратеници во мнозинството во Собранието, ДУИ брои 15 и тоа ја прави одлучувачки фактор во однос на долговечноста на оваа влада. СДСМ и коалиционите партнери имаат 40 пратеници, Алтернативата на Африм Гаши 4, ЛДП 2, а Мендух Тачи ДПА, ДОМ и ДС имаат по еден пратеник. Во коалицијата предводена од СДСМ има двајца независни пратеници, меѓу кои и Кастриот Реџепи, кој во ноември минатата година се приклучи на сегашната владејачка коалиција, оневозможувајќи го новото мнозинство предводено од ВМРО-ДПМНЕ, предводено од Христијан Мицковски.
Оваа партија, која ја предводи опозицијата, во моментов има 44 пратеници во Собранието. ВМРО-ДПМНЕ од почетокот на мај поднесе барање за предвремени избори, додека за реализација на оваа цел од 10 мај ја спроведува стратегијата на активно блокирање на парламентот за онеспособување на власта.
„… Ковачевски да зема храброст и го верификува својот легитимитет преку граѓаните и оди на избори“, изјави на прес-конференција портпаролот на ВМРО-ДПМНЕ, Димче Арсовски.
Поддршка на барањето на ВМРО-ДПМНЕ излегоа и опозициските партии на етничките Албанци во земјава, АзА на Зиадин Села и БЕСА на Билал Касами.
Во СДСМ, пак, заземаат став против предвремени избори. На барањето на Мицковски за лидерска средба на која би се одредувал датумот на изборите, партијата на Ковачевски одговори дека избори ќе има, но во 2024 година.
„ВМРО-ДПМНЕ продолжува со деструктивност, со блокади. Мицкоски не знае што прави, целосно е изгубен, покажува беспомошност и деструктивност. Во 2024 година ќе има избори и тоа е затворено прашање“, велат во писменото соопштение од СДСМ.
На иста линија е и алтернативата на Африм Гаши – против предвремени избори. Лидерот на оваа партија Гаши, откако во неделата на Конгресот беше реизбран на чело на партијата, рече дека сега не е време за нивно одржување.
„Сметаме дека не треба да имаме предвремени парламентарни избори и сме против тоа. Кога станавме дел од владата не рековме дека сите проекти ќе се реализираат за 100 дена. Ни требаат 4 години за целосна реализација“, рече Гаши.
Но, се дознава дека и Алтернативата може да ги поддржи изборите во случај да се договори со „интегистите“ на Ахмети.
Доколку се распишат предвремени избори, тие би биле шести по ред. Северна Македонија нема одржано регуларни избори од 2006 година. Последните парламентарни избори, исто предвремени избори, се одржаа во 2020 година и беа предизвикани од француската блокада за почеток на преговорите. Франција притоа побара и доби нова методологија на преговарачкиот процес со земјите аспиранти, која предвидуваше можност за враќање во процесот или побрзо движење низ 35-те поглавја групирани во 6 тематски кластери.